SI MATANGKEN SIBAYAK LAU LINGGA

Maka lit me turin-turin Ginting mergana i Urang Kalasen nari ku Tinjo, emaka tubuh me anak pengulu Tinjo sintua sekalak anak dilaki, i tiktikna warina niat akapna, emaka ipepulungna kalimbubuna ras anak beruna,”Bunuhlah anak enda, adi la kin ibunuh mate me aku” bage nina pengulu Tinjo kempak kalimbubuna ras anak beruna,
“Adi bunuh nindu bunuh” nina kalak e  ngaloi, emaka reh agi pengulu Tinjo “Ola ibunuh, banci kami lawes, kawan enda dua ras aku jadi sirembahku, maka lawes kami kujuma” nina agi pengulu Tinjo, emaka lawes me agi pengulu Tinjo kujuma ibabana anak e,
ikut ras ia dua kalak man sirembahna.
Seh i juma ibuat bapa ngudana ndai duruh mbetung man inemen anak e. Maka tubuh anak kerbo bapa ngudana ndai, jagat indungna jagat anakna, i bunuh anak kerbona ndai. Bas kesain sapah galuh sitabar sengkebenna, itambatkenna kerbona bas batang galuh sitabar ndai, gempang kerbona ndai emaka minem anakna ndai erlape-lapeken galuh sitabar.
Sakit me pengulu Tinjo i rumah Tinjo, e maka itenahkenna me agina ndai kurumah,
“Laweslah kena, ola kena i taneh enda” nina pengulu Tinjo man agina.
“Adi lawes aku kaka, apai kuembah taneh sempukul si Urang Kalasen nari ndube, ugapa enda penimbang?”
“Ni japa perkutan mehuli, i buat tanehna sempukul kenca itimbang, seri kenca timbangenna mehuli” nina Tinjo.
“E maka si Matangken ban gelar anak e, ipantangkenna gia galuh sitabar ras kerbo jagat ras mbetung” nina ka pengulu Tinjo.
E maka lawes me si Matangken ras bapa ngudana ndai, itegu-teguna iteguna kerbona sijagat. Gedang-gedang dalan itimbangna lalit si seri ras taneh si Urang Kalasen nari ndube, seh i Lau Lingga itimbangna tanehna emaka seri, maka ije pajekkenna kutana.
“Sibahan gelah sidingta ku deleng e” nina si Matangken pak bapa ngudana. Pepagina ielarna sidingna ndai, kena me anak nini Si Raja Umang sekalak diberu simehuli kel rupana. “Kai ko maka kena sidingku enda?” nina si matangken man diberu ndai. “Ula aku iperengko kam, aku ndabuh ibas langit nari, de sikel kam mehuli man bandu aku njadiken kam jadi Sibayak Lau Lingga enda, tapi erbelawan : Adi anak umang ndabuh bas langit nari engko nindu, mate aku nindu” nina pak si Matangken, e maka deleng Sibolangit gelarna deleng ndai, jenari maka erjabu si Matangken ras anak nini Raja Umang ndube.
“Adi enggo kam erjabu, niperkuanken gelah dibatandu” nina kalak pak Si Matangken si enggo jadi Sibayak Lau Lingga, e maka itenahkenna me guru sibaso gelah erkuan ia ras dibatana.
Bahan karang kerbo ras karang kuda nina dibatana ndai. Tapi lalit kerbona, e maka megombang kalak man Sibayak Lau Lingga,
di bahan karang kerbo nina dibatandu ndai ibahan nina kalak. Ban gombangna kalak ndai ibahanna kerabangenna enca ierukna, erpagi-pagi kenca italangina , tapi lalit kerbona seh empat berngi.
Pelima wariken italangina reh me suah i deleng Pujan nari telu puluh kerbo pinter ku karangna ndai, e maka percibalen belo Deleng Pujan. Enggo mehuli me Sibayak Lau Lingga, jenari reh me Perangin mergana I Tambahen nari tergelar si Pinem.
“Mehuli kam tuhu, sada sitik pandangenku ertapinken lau belin kuidah kam?, ibas baluren i duru kutandu enda min bahan lau” nina si Pinem, kenca enggo idahna ulu baluren ndai, tapi la seh ku berneh, e maka bage nina man Sibayak Lau Lingga, “Adi ngatek kam erban lau jenda, banci gia kam empo, tapi emas ban kam pancurna, tapi pulung kam ras kalimbubundu ras anak berundu, pulungenna belo siwah sepulusa, bulang-bulang selembar”
cibalkenna belo bas bernehen lau siidahna ndai. “I jenda ikali, enggo kubegi sora lau ndai”, emaka ije i kalina, seh maka enggo reh lau ndai, e maka ipalerkenna ku berneh. E maka empo me si Pinem ku jabu Sibayak Lau Lingga, itepana pancurna pancur emas sesta.
Adi ku lau Sibayak ridi isembungkenna pancur emas, kenca dung ia ridi iembahna ka ku rumah pancur emas ndai. E maka lawes ma si Pinem ku Pinem majek kuta ije, ije tubuh anakna sintua dilaki gelarna si Enggang, e maka asakai Pinem mergana i kuta Pinem nari bena-benana.
E maka ibahan Sibayak Lau Lingga Balai Selawang ingan perjumpanna ras pengulu Pinem. Reh me Karo-karo mergana i Linggaraja nari, tergelar si Mandoropih ku Pinem, i peempo pengulu Pinem si Mandoropih, e maka asakai karo-karo mergana tinadingen si Mandoropih i Pinem nari bena-benana.
Jenari jumpa pengulu Pinem ras Mandoropih ras Sibayak Lau Lingga e maka ipajekkenna Balai Pengulu Balang. “Adi la dung ranan sinijenda maka ibaba ku Balai Selawang” nina Sibayak Lau Lingga. Lit me sada agi Sibayak Lau Lingga si Berneh gelarna, lawes ku rumah berneh Juhar, e maka lit Balai Uruk berteng Juhar balai perjumpan Sibayak Lau Lingga ras agina pengulu rumah berneh Juhar.
Si Tindang i Gurubenua ku Suka Lit sada anak Sibayak Lau Lingga sintua si Tindang gelarna, ipindona taneh sempukul si Urang Kalasen nari ndube. “Ugapa penimbang taneh enda?”
“Ni japa akapko perkutan mehuli, i buat tanehna sempukul kenca itimbang, seri kenca timbangenna mehuli”, nina bapana Sibayak Lau Lingga, e maka lawes si Tindang ku Gurubenua janah idapetina lit kalak perdagang-dagang i Gurubenua, ibuat si Tindang taneh Gurubenua sempukul itimbangna, maka seri timbangennna, ije me ipantekna kutana.
Tubuh me anakna sintua i Gurubenua bagi gundur tempasna, itamana ku bas guci, seh sepuluh anakna tubuh bagi gundur, tamakenna rusur kubas guci. Jenari reh me Guru Pakpak Sipitu sendalanen ikatakenna nakanna man pengulu Gurubenua,  tupung ia ercakap-cakap i rumah, iturikenna me kerna pertubuh anakna ndai.
E maka buat amak pitu lapis, bulang-bulang ban kundulenna, nina Pakpak Sipitu sendalanen pak pengulu Gurubenua. Jemaka iangkati kalimbubuna ras anak beruna anakna si bagi gundur ndube sepuluhna ku bas rumah, itamana ku babo bulang-bulang ndai.
Pegancih Pakpak Sipitu sindalanen ertabas erbungkus bulang-bulang mbentar, e maka naper sepuluhna si bagi gundur ndai. E maka enggo jadi jelma sepuluhna, sada diberu siwah ia dilaki.
“Adi kuakap bas warina niat anakndu singuda enda, mena kenca erdalin, laweslah kam, adi la kam lawes mate me kam”, nina Pakpak Sipitu Sedalanen kempak bapana pengulu Gurubenua.
Anakna sisepuluh ndai sada diberu si Bembem gelarna, sidilaki sada gelarna si Babo, sada gelarna si Gurupatih, sada gelarna si Suka, sada gelarna si Beras, sada gelarna si Sugihen, sada gelarna si Jadibata, sada gelarna si Bukit, sada gelarna si Garamata, ras sada gelarna si Jertambun, si Babo ema anakna singuda, si Jertambun eme sintua. E maka siwah lubukna perpangiren i tapin Lau Guci Gurubenua.
E maka lawes me bapana iikut-ikut biangna pitu, ibabana taneh sempukul si Urang Kalsen nari ndube, janahna erdalan isalitina kayu tandana mbiar ia terpatpat, seh ia i Suka ibuatna tanehna sempukul jenari itimbangna seri timbangenna, e maka pajekkenna dagangna i Suka.
Ibas sada wari la teridah biangna si pitu ndai, e maka isuruhna temanna ku Gurubenua ndaramisa, tapi lalit je biangna ndai.
Seh empat berngi reh biangna ndai, jenari lawes ka biangna ndai iikut-ikutna arah pudi. Lit beru Samura juma medem maba-maba anak, la ipediat kalak rumah Samura.
“Kam bage mere biangku enda?” nina si Tindang
“Ue, aku” nina beru Samura
“Nggit dage kam bangku?” nina Tindang
“Nggit” nina beru Samura, e maka ibabana beru Samura ku Suka. E maka lit kerangen salit i Suka.
Ginting si siwah sada
Bas sada wari lawes me nande anakna sisepuluh ndube erlanja ku Juhar, padanna ras anakna sisepuluh ndai sada berngi ngenca, tapi seh telu berngi ia i Juhar, e maka ngalo-ngalo anakna sisepuluh ndai, jumpa ia i lepar Sugihen, kundul ia ras anakna ndai, jadi erdemu sepulusada ia. Jenari reh me perlanja kenjahe nari, tukasna pemangus-mangus , cebuni ia ras anakna ndai,
“Kai kam cebuni, la mbiar” nina perlanja
“Anakndunge si sepuluhna?”
“Mecur nari kuidah anakndu ena, banci kin la mecur de reh Pakpak pitu sedalanen njadikensa jadi jelma, sekali naper ibahanna sepuluhna. Bagi manuk kam Ginting ena, naper Gintingna e, maka penaperen sibahan inganta jumpa enda” nina perlanja si telu kalak, e maka lit Penaperen Sugihen.
Jenari mulih me ia ras anakna sisepuluh ndai ku Gurubenua, lit sada babi nandena mbelin,
“Sipantem babinta enda, lit sira?”
“Kidah si Ajibata kahe legi sira” nina seninana si waluh,
“Aku” nina si Ajibata.
Melawen kal si Aji Dibata kahe ngelegi sira, e maka ipantem seninana babina ndai, sanga reh Aji Dibata beraten kal maba sira,
idapetina babi enggo ipantem. E maka nembeh si Aji Dibata,
“Si balengen juma pe kita ola, sibalengen pe ola kita, adi sibalengen juma kita pagi,
kuranjoi iduru jumaku, duru jumam pe ranjoi, ola kita sidahin juma” nina si Aji Dibata kempak seninana si waluh. Maka iranjon juma seninana ras Aji Dibata, perbahan babi simbelin.
“Bangku sisada turangta si Bembem edi” nina si Aji Dibata kempak seninana si waluh, e maka rubati tukur si Bembem turangna si siwah.
“Ola kal kam rubati turang besanku, adi ipake kam katangku, banci kam la rubat, menang kam siwahna, nipalu gendang sarune bas uruk-uruk duru kutandu enda, maka aku landek, idemi beras bas pinggan pasu, tampak-tampak kam kundul siwahna ibas inganta malu gendang enda, pajekken ingan kalak kenjahe nari, kenjulu nari. Erbinaga erlanja kam siwahna ngalo cukena” nina si beru Bembem.
“Tama sertali ku takalku, kujujung pinggan pasu maka aku landek, maka malap ukur turang sisiwah” nina ka tole si Bembem.
Emaka ipalu gendang, landek me si Beru Bembem, jenari ientamkenna bana lesut gedap ku taneh, mate me Beru Bembem, ngandung nderkuh turangna si siwah. Emaka jadi Tiga Bembem, ban tenah turang beru Ginting si beru Bembem ndube.
Jenari lawesme si Suka ku Suka ndahi bapana, si Bukit lawes ku Raja Merahe matek kuta, si Gurupatih lawes ku Sarimunte majek kuta, si Garamata lawes ku Teba, si Sugihen lawes ku Sugihen matek kuta, si Aji Dibata lawes ku kesain Aji Dibata i Juhar,
si Beras lawes ku Rumah Berneh Juhar aturen seninana ia ije, si Ajartambun lawes ku Lau Lingga ndahi ninina Sibayak Lau Lingga, si Babo tading i Gurubenua. Oleh : Pustaka Ginting.

 

This entry was posted in Cerita (Turi - Turin). Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *